Wethouder Rick Verschure.
Wethouder Rick Verschure. © Ronald Hissink

Wethouder blikt terug op Zutphens asielplan, over geheimhouding en: ‘Bedreigingen hebben mij persoonlijk geraakt’

Het werd keihard afgestraft: ruim twee jaar lang inwoners en gemeenteraad niet betrekken in het plan voor een Zutphense asiellocatie die Ter Apel moest ontlasten. Wethouder Rick Verschure werd gesommeerd het plan te stoppen. Hij kijkt terug op deze stevige berisping.

Nieke Hoitink 05-07-25

Het is anderhalve week na de onverwachte wending. De gemeenteraad dwong via een ‘motie van treurnis’ het college van burgemeester en wethouders het plan voor een COA Dienstencentrum van tafel te halen.

Er is ruim twee jaar in het geheim over het plan gesproken. Heeft u al die tijd gedacht dat dat goed was?

„Op dat moment dachten we echt dat we de juiste stappen aan het zetten waren, omdat je met een vraagstuk zit dat lastig is in de samenleving. Stel je voor dat je een locatie noemt. Mensen in die buurt schrikken daarvan en om dat te voorkomen, hebben we dat niet gedaan.”

Is dat niet juist democratie? Dat je dan debat krijgt over wel of niet en hoe en waarom?

„Democratie is volgens mij dat er een volksvertegenwoordiging is en die maakt een keus in het algemeen belang. Als je die keus bij een buurt laat, kijkt die naar de eigen leefomgeving en niet naar het algemeen belang. Wat volkomen logisch is trouwens, zou ik zelf ook doen.”

Was er ook bij de andere collegeleden nooit twijfel over die geheimhouding?

„Nee, omdat we al die tijd niet wisten over welke locatie het zou gaan en we wilden eerst overeenstemming met de grondeigenaar. Maar de raad vraagt nu om te kijken naar een nieuw systeem, om wel samen met inwoners te kijken hoe we zoiets regelen. Wie het weet, mag het zeggen.”

De motie van treurnis kwam van de coalitiepartijen, dus onder meer uw eigen partij. Onder inwoners gaat de gedachte rond dat dit een één-tweetje is geweest tussen u en de coalitiepartijen. Is dat zo?

„Nee. Donderdagavond kregen we de eerste signalen dat er een motie in de maak was en op zondag hoorden we dat die er lag.”

Heeft u wel eens laten vallen dat het goed zou zijn het proces te stoppen?

„Nee. Sterker nog, ik vind het jammer dat het zo is gelopen. Want dit doet geen recht aan de insprekers die er zijn geweest, omdat er hierdoor geen politiek debat meer heeft plaatsgevonden over hun inbreng.”

Tijdens de raadsvergadering waarin het plan onderuit werd gehaald, zei u: ‘Die bedreigingen hebben er, zeker bij mij persoonlijk, aan bijgedragen dat ik nu denk: deze motie komt op het juiste moment’. Hebben de bedreigingen dus effect gehad?

„Laten we voorop stellen dat bedreigingen nooit effect hebben. Voor- of tegenstander, je mag boos worden, maar ga het gesprek met elkaar aan. Maar bedreigingen zijn echt niet oké. Die hebben mij persoonlijk geraakt en ook raadsleden zijn hierdoor geraakt. Dat heeft ons wel doen besluiten: misschien moeten we dit op een andere manier gaan organiseren, dat we de samenleving meer betrekken en er daardoor in een nieuw proces geen bedreigingen zijn.”

Dan waren het dus wel de bedreigingen die de doorslag gaven?

„Nee. Die motie zei: denk nog eens na hoe je het proces wilt doorlopen. Dus wat dat betreft, kwam die op het juiste moment. Want als je dan geen besluit neemt, denk ik dat het allemaal blijft doorgaan en de bedreigingen ook kunnen doorgaan. Dat bedoelde ik met het juiste moment van de motie.”

Wat inwoners verbaasde: vorig jaar maart gaf Zutphen het COA geen toestemming het Fletcher-hotel te gebruiken. ‘Omdat Zutphen al veel deed aan opvang en het was tijd dat andere gemeenten opstonden’, zei u. Maar toen was u al bezig met het dienstencentrum. Hoe rijmt u dat?

„Dat ging over de opvang van statushouders. Die komen in aanmerking voor een huis, die extra druk op de woningmarkt zagen we niet zitten. En we hebben een tekort aan hotelbedden. Die impact wilden we niet. Maar dat staat dus los van andere soorten van opvang.”

Dit is door inwoners heel anders geïnterpreteerd…

„Dat kan ik me voorstellen, maar dit is de achterliggende gedachte.”

De gemeenteraad riep in meerderheid op te stoppen met het plan, maar om wel in een nieuw proces alsnog te kijken naar extra opvang. Dus wat is het nu: komt er nu wel of niet wat?

„De vraag die ik nu steeds op straat krijg is: gaat het wel of niet door? Het antwoord is: het dienstencentrum op de Revelhorst gaat niet door. Daarnaast hebben we de opdracht gekregen met een voorstel te komen over: hoe kunnen we gemeenteraad en samenleving betrekken bij waar we extra opvang kunnen doen.”

Is het doel absoluut tot iets van opvang te komen of is het doel te kijken óf er iets van opvang mogelijk is?

„De motie zegt ‘extra opvang’. Dat willen ze onderzocht hebben.”

Wel extra opvang, maar ook onderzoek. Dan is het toch onduidelijk?

„Wij zijn nu aan het kijken hoe we dit moeten interpreteren.”

Nog steeds? We zijn anderhalve week verder…

„Vergis je niet, we zijn de afgelopen anderhalve week heel druk geweest met alles wat nodig was om dit lopende proces te stoppen.”

Dit stukje laat precies zien waar het probleem zit bij de huidige bestuurders. Ze denken doordat ze ooit al eens gekozen zijn, ze alles zonder verantwoording te hoeven afleggen kunnen uitvoeren. Bij zulke ingrijpende beslissingen voor de hele gemeenschap, hoort de gemeenschap mee genomen te worden. En niet onder geheimhouding in achterkamertjes bekonkelt te worden